Erditzea.

Erditzea

Erditzea umea amaren baginatik irteten denean da eta hainbat fase ditu.

                            Sandra eta Maider    

Dilatazioa

Umetoki-lepoa dilatatzen hasten da, eta baginako giharrak lasaitzen eta dilatatzen hasten dira.

      Dilatatzen hasiz gero zaku amniotikoa apurtzen da eta likido amnieotikoa kanpora ateratzen da, ekintza horri estaen zaio urak botatzea.

      Likido hori likido garden bat da, eta hiru litrotik bost litrora izaten dira.

      Fase horrek 8-12 ordu iraun dezake ama lehenerdietan.

Kanporatzea

Umetokiaren uzkurduraren ondorioz eta amak  diafragmaz bultzaka egiten duen

      indarraren ondorioz fetua kanpora ateratzen da.

      Une horretarako, umetoki-lepoa eta bagina rabat dilatatuta daude, eta fetua haiel zeharkatuz irteten da.

      Fase horrek normalean 15-30 minutu irauten du.

Zilbor hestea kentzea

Behin kanpoan, haurrak lehen arnasa hartzen du, eta zilbor-hestea mozten da.

Orbainak zilborra eratuko du.

Haurrondokoa botatzea

Kanporatu eta 5-15 minutura, plazenta ateratzen da, endometrioaren hondarrekin batera.

Erditzearekin lotutako arazoak

Haurraren jarrera okerra

     Fetuak burua amaren pelbisean ahokatuta ez badu, litekeena da kanporatze-fasea asko luzatzea. Fortzepsak izeneko martxada antzeko tresna handi bat erabiltzen da: umetokian sartu, haurrari heldu, eta tira egiten zaio kontu handiz . 

Umetoki lepoa eta bagina behar beste ez dilatatzea

Horrelakorik gerta ez dadin, amari oxitozina hormonadun seruma ematen zaio.

Hormona horrek dilatazioa eta umetokiko uzkurdurak eragiten du.

Zilbor hestea estutua egotea

Zilbor-hestea zapalduta badago, amaren eta fetuaren arteko odol-fluxua eten egiten da, eta litekkena da haurrak oxigenorik ez jasotzea. Egoera horrek bost minututik gora irauten badu, fetuak garuneko lesioak izan ditzake. Zilbor-hestea fetuaren inguruan lotuta badago, gerta daiteke estutze hori. 

Haurdunaldiaren garapena

Garapena

 •Haurnaldiaren prozesua ernalketarekin hasi eta erditzearekin amaitzen da.

•280 egun behar izaten dira prozesua osatzeko.

•Gutxi gorabehera egutegiko bederatzi hilabete,azken hilekotik hasten da egunak kontatzen.

•Amak aldaketa garratzitsuak izaten ditu haurdunaldian zehar, hainbat kausa direla-eta.

  Barnaean garatzen eta hazten ari zaion fetua, 

  plazentaren bidez harekin duen trukea,eta gorputza 

  erditzeko eta edoskitzerako prestatze-bidean dago.

Haurnaldiaren Prozesua

Hilekoaren zikloan, folikuluak garatzen dira obarioetan, eta horietatik bakar batek sortzen du obulua. Gainerakoak degeneratu egiten dira. Folikulua heltzen denean, obozitoa edo heldu gabe dagoen obulua askatzen du, eta Fallopioren tronpa batera migratzen du. Hor amaitzen da bere eboluzioa.

     Ernalketarik ez badago, obulua hilekoarekin desagertzen da, baina ernaldu bada, hilekoaren prozesua gelditu egiten da.

Lehenengo hilabetea

Ernaldu eta gero, zigotoa sortzen da. Zigotoa amaren ADNa eta aitarena bateratzetik sortzen den zelula da eta material genetikoa du. Zigotoa banatu egiten da eta hiru edo lau egunetan zelula multzo bihurtzen da. Multzo hori umetokian habia egiten hasiko da 48 orduko epean. Une horretan blastozito izena ematen zaio.

Bigarren hilabetea

Enbrioi- aldia da. Bigarren hilabetera arte, enbrioiak ez du giza-eskema basikorik. Bigarren hilabetean hasten da kanpoko gorputz adarrak eta barruko nerbio sistema, bihotz sistema eta sistema urogenitala eratzen.

Hirugarren hilabetea

Enbrioiari fetu esaten zaio jada, gizaki berriaren giza itxura erraz antzematen baitzaio. Haurdunaldiaren hamargarren astean, buruak ia fetuaren erdia hartzen du, eta gutxi definitutako kanpoko genitalak ditu. Haurdunaldiko hamabigarren astean, kanpoko genitalak generoaren arabera bereizten dira, eta azazkalak azaltzen dira. Hamalaugarrenean, lepoa ia zuzen eta ongi definituta dago, fetuak likido amniotikoa irensten du eta odola koagulatu egin daiteke.